ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣದಲ್ಲಿ ವಚನ ಎಂದರೆ ನಾಮಪದಗಳ ಸಂಖ್ಯಾತ್ಮಕ ರೂಪ (ಏಕ ಅಥವಾ ಬಹು). ಇದು ವಾಕ್ಯ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಪದಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವಚನಗಳಿವೆ:

1.    ಏಕವಚನ (ಒಂದು ವ್ಯಕ್ತಿ/ವಸ್ತು)

2.    ಬಹುವಚನ (ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು)

ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ 3 ವಚನಗಳು: ಏಕವಚನ, ದ್ವಿವಚನ (ಎರಡು), ಬಹುವಚನ. ಆದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ದ್ವಿವಚನವಿಲ್ಲ.

1. ಏಕವಚನ (Singular) 🔢

ಒಂದು ವ್ಯಕ್ತಿ, ವಸ್ತು ಅಥವಾ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪದಗಳು.

ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

·         ನಾನು, ನೀನು, ಅವನು, ಅದು

·         ಮನೆ, ಮರ, ಹುಡುಗ, ಹುಡುಗಿ

ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗ:

·         ರಾಮನು ಓದುತ್ತಾನೆ.

·         ಹುಡುಗಿ ನಗುತ್ತಾಳೆ.

2. ಬಹುವಚನ (Plural) 🔢

ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಕ್ತಿ/ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪದಗಳು.

ಬಹುವಚನ ರೂಪಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳು:

ಪ್ರತ್ಯಯ	ಏಕವಚನ	ಬಹುವಚನ
-ಅರು	ಅರಸ	ಅರಸರು
-ಗಳು	ಮನೆ	ಮನೆಗಳು
-ಇಂದಿರು	ಅಕ್ಕ	ಅಕ್ಕಂದಿರು
-ವು	ನೀನು	ನೀವು
-ಕಳು	ಮಗು	ಮಕ್ಕಳು

ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗ:

·         ಹುಡುಗರು ಆಟವಾಡುತ್ತಾರೆ.

·         ಮರಗಳು ಎತ್ತರವಾಗಿವೆ.

ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳು 🔍

1. ದ್ವಿವಚನದ ಸೂಚನೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ ಪ್ರಭಾವ)

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ದ್ವಿವಚನವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಎರಡು ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಹುವಚನ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಉದಾ:

·         ಕಣ್ಣುಗಳು, ಕೈಗಳು, ಕಾಲುಗಳು

2. ಅನಿಯಮಿತ ಬಹುವಚನ ರೂಪಗಳು

ಕೆಲವು ಪದಗಳ ಬಹುವಚನ ರೂಪ ನಿಯಮಬದ್ಧವಾಗಿಲ್ಲ.
ಉದಾ:

·         ಮಗು → ಮಕ್ಕಳು

·         ತಂದೆ → ತಂದೆಯರು

3. ವಚನ-ಕ್ರಿಯಾಪದ ಸಾಮರಸ್ಯ

ಬಹುವಚನ ನಾಮಪದದೊಂದಿಗೆ ಬಹುವಚನ ಕ್ರಿಯಾಪದ ಬಳಸಬೇಕು.
ಉದಾ:

·         ಹುಡುಗ ಓದುತ್ತಾನೆ (ಏಕವಚನ)

·         ಹುಡುಗರು ಓದುತ್ತಾರೆ (ಬಹುವಚನ)

ತುಲನಾತ್ಮಕ ಪಟ್ಟಿ 📊

ಲಕ್ಷಣ	ಏಕವಚನ	ಬಹುವಚನ
ಸಂಖ್ಯೆ	ಒಂದು	ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು
ಪ್ರತ್ಯಯ	-ನು, -ಳು, -ದು	-ರು, -ಗಳು, -ಅಂದಿರು
ಉದಾಹರಣೆ	ಮಗು, ಹುಡುಗಿ	ಮಕ್ಕಳು, ಹುಡುಗಿಯರು

ತೀರ್ಮಾನ ✅

ವಚನಗಳು ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶ. ಏಕವಚನ ಮತ್ತು ಬಹುವಚನಗಳ ಸರಿಯಾದ ಬಳಕೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮತ್ತು ನಿಖರವಾದ ವಾಕ್ಯ ರಚನೆಗೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯ.

📚 ಮೂಲಗಳು:

·         ಕನ್ನಡ ವಚನಗಳು - ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ

·         ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ ಪುಸ್ತಕಗಳು