ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು: ಇಲಾಖಾ ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡಲಾಗದು! 📜⚖️

ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರ ಸೇವಾ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪಾಲನೆಯು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು, ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ನೀಡಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು, ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರನ್ನು ಇಲಾಖಾ ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ವಜಾ ಮಾಡುವುದು ಸಂವಿಧಾನದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.

ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ:

ಅರ್ಜಿದಾರ: ಮನೋಜ್ ಕುಮಾರ್ ಕಟಿಯಾರ್
ಹುದ್ದೆ: ಸಹಾಯಕ ಶಿಕ್ಷಕ, ಕಾನ್ಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ
ನೇಮಕ: 22.11.1999 ರಂದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ನೇಮಕ
ಪ್ರಕರಣ: 2009ರಲ್ಲಿ ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿತರಾಗಿ, 2013ರಲ್ಲಿ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಯಾದರು
ವಜಾ ಆದೇಶ: 26.12.2014 ರಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಮೂಲ ಶಿಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ವಜಾ ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಲಾಯಿತು​

ಅರ್ಜಿದಾರನ ವಾದ:

ಮನೋಜ್ ಕುಮಾರ್ ಕಟಿಯಾರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ವಜಾ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ ಕಲಂ 311(2)ನ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು, ತಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ಇಲಾಖಾ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಯದೆ, ಕೇವಲ ಅಪರಾಧ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಜಾ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು.​

ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪು:

ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್, ಮನೋಜ್ ಕುಮಾರ್ ಕಟಿಯಾರ್ ಅವರ ವಜಾ ಆದೇಶವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ:​

1. ಸಂವಿಧಾನದ ಕಲಂ 311(2): ಈ ಕಲಂನ ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರನ್ನು departments ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ವಜಾ ಮಾಡಲಾಗದು.​
2. ವಿಚಾರಣೆಯ ಅಗತ್ಯತೆ: ಅಪರಾಧದ ದೋಷಾರೋಪಣೆಯಾದರೂ, ನೌಕರರ ವರ್ತನೆಯು ಸೇವೆಯಿಂದ ವಜಾ ಮಾಡುವ ಮಟ್ಟದ ತೀವ್ರತೆ ಹೊಂದಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು departments ವಿಚಾರಣೆ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.​
3. ವಜಾ ಆದೇಶದ ರದ್ದುಪಡಿಕೆ: ಮನೋಜ್ ಕುಮಾರ್ ಕಟಿಯಾರ್ ಅವರ departments ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ವಜಾ ಆದೇಶ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದರಿಂದ, ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಈ ಆದೇಶವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದೆ.​

ಸಂವಿಧಾನದ ಕಲಂ 311(2) ಮತ್ತು departments ವಿಚಾರಣೆಯ ಮಹತ್ವ:

ಸಂವಿಧಾನದ ಕಲಂ 311(2) ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರನ್ನು departments ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ವಜಾ ಮಾಡಲಾಗದು. ಇದು ನೌಕರರ ಸೇವಾ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪಾಲನೆಗಾಗಿ ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.​

ಈ ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಭಾವ:

ಈ ತೀರ್ಪು, ಎಲ್ಲಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳು departments ವಿಚಾರಣೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಇದು ನೌಕರರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪಾಲನೆಗಾಗಿ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ.​

ಸಾರಾಂಶ:

ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಈ ತೀರ್ಪು, departments ವಿಚಾರಣೆ ಇಲ್ಲದೆ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡುವುದು ಸಂವಿಧಾನದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ನೌಕರರ ಸೇವಾ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪಾಲನೆಗಾಗಿ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ತೀರ್ಪು ಆಗಿದೆ.​

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು:

• Manoj Kumar Katiyar v. State Of U.P. And 2 Others - CaseMine​Elegalix+7
• WRIT - A No. - 11761 of 2023 Petitioner :- Manoj Kumar Kati - eLegalix​Allahabad High Court+9
• Departmental Inquiry Against Govt Servant Can't Be Made A Casual Exercise: Allahabad High Court​
  

ಸಂಬಂಧಿತ ಮಾಹಿತಿಗೆ:

• ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರ ನಿಯಮಗಳು​
• ಸಂವಿಧಾನದ ಕಲಂ 311​
• ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪುಗಳು​
  

📢 ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಈ ತೀರ್ಪು, departments ವಿಚಾರಣೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪಾಲನೆಗಾಗಿ departments ವಿಚಾರಣೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.