ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ

ಭಾರತದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆಯುವ "ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ" ಈ ವರ್ಷವೂ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪಾಲಾಗಲಿಲ್ಲ. 59ನೇ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಿಂದಿ ಕವಿ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರ ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ ಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲಿ ನಿರಾಶೆ ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ 2011ರಲ್ಲಿ ಡಾ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಕಂಬಾರ ಅವರಿಗೆ ಲಭಿಸಿದ್ದ ನಂತರ, ಕಳೆದ 14 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕನ್ನಡದ ಯಾವುದೇ ಲೇಖಕನಿಗೆ ಈ ಗೌರವ ಲಭಿಸಿಲ್ಲ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ, ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಇತಿಹಾಸ, ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಾಧನೆ, ಮತ್ತು ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ – ಈ ವರ್ಷದ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ವಿಜೇತ

1937ರ ಜನವರಿ 1ರಂದು ರಾಜನಂದಗಾಂವ್ ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ ಅವರು ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ರಾಯ್‌ಪುರ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಅವರು, ಹಿಂದಿ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿರುವ ಲೇಖಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳು:

• ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು:

  • "ಅಭಿಕ್ಷ ಜೈ ಹಿಂದ್" (1971)

• ಕಾದಂಬರಿಗಳು:

  • "ನೌಕರ್ ಕಿ ಕಮೀಜ್"

  • "ಖಿಲೇಗಾ ತೋ ದೇಖೇಂಗೆ"

  • "ದೇರ್ ವಾಸ್ ಎ ವಿಂಡೋ ಇನ್ ದಿ ವಾಲ್"

• ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳು:

  • "ರೂಮ್ ಆನ್ ಎ ಟ್ರೀ"

  • "ಕಾಲೇಜ್"

• ಮಕ್ಕಳ ಪುಸ್ತಕಗಳು:

  • "ಗ್ರೀನ್ ಲೀಫ್ ಕಲರ್ಡ್ ಪತ್ರಂಗಿ"

  • "ಎ ಬಾಯ್ ನೇಮ್ಡ್ ಕಹಿನ್ ಖೋ ಗಯಾ"

ಅನುವಾದ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವ:
ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸೊಗಸು, ಸರಳತೆ, ಮತ್ತು ಗಂಭೀರ ವಿಚಾರಧಾರೆ ಜನಮನಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿರುವ ಕಾರಣ, ಅವರು ಇಂದು ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಇತಿಹಾಸ

ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು 1961ರಲ್ಲಿ ಜೈನ್ ಕುಟುಂಬದ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಟ್ರಸ್ಟ್ ನಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ದೇಶದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಲೇಖಕರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಭಾರತದ 22 ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಲೇಖಕರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ.

ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಲಭಿಸಿದ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತರ ಪಟ್ಟಿ:

ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗೆ ಈ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ 8 ಬಾರಿ ದೊರೆತಿದೆ.

ಈ ಬಾರಿಯೂ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಪತಾಕೆ ಹಾರಿಸಲಾಗದ ದುಃಖ

ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಾದರೂ, 2011ರಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭಿಸಿಲ್ಲ. ಕಳೆದ 14 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕನ್ನಡದ ಮಹಾನ್ ಲೇಖಕರು ಈ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ, ಇದು ಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲಿ ಬೇಸರ ಮೂಡಿಸಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಭಾಷೆಗಳು:

ಕನ್ನಡದ 8 ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ನಮ್ಮ ಭಾಷೆ ಅತ್ಯಧಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದ ಮೊದಲ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಹಿಂದಿ, ತೆಲುಗು, ಓಡಿಯಾ, ಉರ್ಡು ಮೊದಲಾದ ಭಾಷೆಗಳಿಗೂ ಸಮಾನ ಪೈಪೋಟಿ ಇದೆ.

• ಹಿಂದಿ – 12 ಪ್ರಶಸ್ತಿ

• ಕನ್ನಡ – 8 ಪ್ರಶಸ್ತಿ

• ತೆಲುಗು – 2 ಪ್ರಶಸ್ತಿ

• ತಮಿಳು – 2 ಪ್ರಶಸ್ತಿ

• ಮಲಯಾಳಂ – 6 ಪ್ರಶಸ್ತಿ

ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಗೆ 12 ಬಾರಿಯಷ್ಟು ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭಿಸಿರುವುದು, ಇತರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಅನುಮಾನವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವು ವಿಶ್ವಮಟ್ಟದ ಸಾಹಿತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸಮಾನ ಪೈಪೋಟಿ ನೀಡಿದರೂ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾನ್ಯತೆ ಸಿಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಆರೋಪ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದೆ.

ಇದು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಅನ್ಯಾಯವೇ?

ಕನ್ನಡದ ಹಲವಾರು ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ತೀರ್ಮಾನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಅನುಮಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಮಹಾನ್ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನೂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಸಮಿತಿಯು ಕಡೆಗಣಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ವಾದವಿದೆ.

ಕನ್ನಡದ ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿಗಳ ಅನುದಾನಾರ್ಹ ಕೃತಿಗಳು:

• ಚೆನ್ನವೇನದುರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ – ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪ

• ಆವರಣ – ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪ

• ಮಹಾನಟಿ – ದೇವನೂರು ಮಹಾದೇವ

• ಘಾಚರ್ ಘೋಚರ್ – ವಿವೇಕ ಶಾನಭಾಗ್

ಈ ರೀತಿಯ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಗಳಿಸಿದರೂ, ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲು ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿ ಮುಂದಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಗಂಭೀರ ಪ್ರಶ್ನೆ ಇದೆ.

ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಬೇಕು

ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನಮ್ಮ ಭಾಷೆಗೆ ಲಭಿಸದಿದ್ದರೂ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ:

• ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ

• ಆಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು

• ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಲಭ್ಯ ಮಾಡುವುದು

ಈ ರೀತಿಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ತರಬಹುದು.

ಸಾರಾಂಶ

59ನೇ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಂದಿ ಬರಹಗಾರ ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಶುಕ್ಲಾ ಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲಿ ನಿರಾಶೆ ಮೂಡಿಸಿದೆ. 2011ರ ನಂತರ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಈ ಗೌರವ ಲಭಿಸದಿರುವುದು ಕನ್ನಡದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಶ್ನೆ ಎಬ್ಬಿಸುತ್ತಿದೆ. ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಕುರಿತು ಹಲವಾರು ವಿಚಾರಣೆಗಳು ಮೂಡುತ್ತಿವೆ. ಆದರೂ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾನ್ಯತೆ ಸಿಗಲು, ನಮಗೆ ನಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಭಾಷೆಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ.