ದ್ವಿರುಕ್ತಿ - ಭಾಷೆಯ ಅರ್ಥಶ್ರೇಣಿಯ ಅಲಂಕಾರ 🖋️

ದ್ವಿರುಕ್ತಿ - ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ
🤔📚

ದ್ವಿರುಕ್ತಿ ಎಂದರೇನು?
ದ್ವಿರುಕ್ತಿ (ದ್ವಿಃ ಉಕ್ತಿ) ಎಂದರೆ ಒಂದು ಪದವನ್ನು ಅಥವಾ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ಎರಡು ಬಾರಿ ಪುನಾರೋಪಿಸಿ ವಿಶೇಷಾರ್ಥವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವುದು. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಾಕ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹ, ಆಕ್ಷೇಪ, ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ, ಅತಿ (ಆಧಿಕ್ಯ), ಅಥವಾ ವಿಶೇಷ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯನ್ನು ಜೋಡುನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳು ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು.

ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯ ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು

• ತಿಂಡಿ ತೀರ್ಥ: "ಮನೆಮನೆಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿ ಭಿಕ್ಷೆ ಬೇಡಿದರು."
• ಮಗನೇ, ಬೇಗಬೇಗ ಬಾ: ಮಗನಿಗೆ ತ್ವರೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದೆ.
• ಮಕ್ಕಳು ಓಡಿಓಡಿ ದಣಿದರು: ಹೆಚ್ಚು ಓಡಿದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
• ಅಕ್ಕಟಕ್ಕಟಾ! ಕಷ್ಟ, ಕಷ್ಟ: ಕಷ್ಟವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.
• ಈಗೀಗ ಅವನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾನೆ: ಅವನ ಓದುವ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
• ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮಕ್ಕಳು ಬಂದರು: ದೊಡ್ಡವರನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.

ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಅನ್ವಯ

ದ್ವಿರುಕ್ತಿ ಹಲವು ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಅಥವಾ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ:

1. ಪ್ರತಿಯೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸಲು:

   • ಮನೆಮನೆಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿ ಎಂದರೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮನೆಯನ್ನೂ ತಿರುಗಿದ ಅರ್ಥವನ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
   • ಊರೂರು ತಿರುಗಿದನು ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಊರುಗಳನ್ನು ತಿರುಗಿದ ಅರ್ಥ.

2. ಉತ್ಸಾಹ:

   • "ಹೌದು, ಹೌದು! ನಾನು ಗೆದ್ದೆ!"
   • "ನಿಲ್ಲು, ನಿಲ್ಲು! ನಾನೂ ಬರುತ್ತೇನೆ."

3. ಅಧಿಕ್ಯ (ಹೆಚ್ಚು):

   • "ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಸೇರಬೇಕು."
   • "ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತಾ."

4. ಕೋಪ:

   • "ಕಳ್ಳಾ, ಕಳ್ಳಾ! ನಿನ್ನನ್ನು ನಾನು ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ!"
   • "ಎಲೆಲೆ! ನಿನ್ನಂಥವನು ಹೀಗೆ ಮಾತಾಡಬಹುದೇ?"

5. ಸಂಭ್ರಮ:

   • "ಅಗೋ, ಅಗೋ! ಎಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿದೆ!"
   • "ಬನ್ನಿ, ಬನ್ನಿ! ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಿ."

6. ಆಕ್ಷೇಪ:

   • "ಬೇಡ ಬೇಡ, ಅವನಿಗೆ ಇದನ್ನು ಕೊಡಬೇಡ."
   • "ನಡೆ ನಡೆ, ದೊಡ್ಡವರಂತೆ ನಡೆ."

7. ಆದರ:

   • "ಅಣ್ಣಾ, ಬಾ ಬಾ! ಮೊದಲು ಊಟ ಮಾಡು."
   • "ಇತ್ತ ಬನ್ನಿ, ಇತ್ತ ಬನ್ನಿ! ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಿ."

8. ಅನುಕ್ರಮ:

   • "ಗಿಡವು ಮೊದಲು ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಎಲೆಗಳನ್ನೂ, ನಂತರ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಎಲೆಗಳನ್ನೂ ಬಿಡುತ್ತದೆ."
   • "ಮಕ್ಕಳು ಮೊದಲು ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಆರಿಸುತ್ತಾರೆ."

9. ಒಪ್ಪಿಗೆ (ಸಮ್ಮತಿ):

   • "ಹೌದು, ಹೌದು! ನೀವು ಸರಿ."
   • "ಇರಲಿ, ಇರಲಿ! ನಿಮಗೆ ತಕ್ಕ ಯೋಗ್ಯನು ಇರಲಿ."

10. ಅವಸರ (ತ್ವರೆ):

    • "ಓಡು, ಓಡು! ಬೇಗ ಬಾ."
    • "ನಡೆ, ನಡೆ! ಹೊತ್ತಾಗಿದೆ."

ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯ ವಿಶೇಷ ರೂಪಗಳು

ಒಂದು ಪದವನ್ನು ಪುನಾರೋಪಿಸಿ ಹೊಸ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡುವ ಉದಾಹರಣೆಗಳು:

• ಮೊದಲು + ಮೊದಲು → ಮೊಟ್ಟಮೊದಲು
• ಕಡೆಗೆ + ಕಡೆಗೆ → ಕಡೆಕಡೆಗೆ
• ನಡುವೆ + ನಡುವೆ → ನಡುನಡುವೆ
• ತುದಿ + ತುದಿ → ತುಟ್ಟತುದಿ
• ಕೆಳಗೆ + ಕೆಳಗೆ → ಕೆಳಕೆಳಗೆ

ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯು ತರುವ ವಿವಿಧ ಭಾವನೆಗಳು

1. ಭಾವನೆ: ಸಂತೋಷ

   • "ಅಮ್ಮಾ, ಅಮ್ಮಾ! ನಾನೇ ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬರೆದವಳು!"
   • "ಹತ್ತಿರ ಬಾ, ಹತ್ತಿರ ಬಾ! ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಿ."

2. ಭಾವನೆ: ಆಶ್ಚರ್ಯ

   • "ಅಬ್ಬಬ್ಬಾ! ಎಂಥ ದೃಶ್ಯವದು!"
   • "ಅಹಹಾ! ಎಷ್ಟು ರುಚಿಕರ ಊಟವದು!"

3. ಭಾವನೆ: ಕೋಪ

   • "ಮೂರು ಬಾರಿ ಹೇಳಬೇಕೆ ನಿನ್ನಿಗೆ? ಬಾ, ಬಾ!"
   • "ನೋಡು, ನೋಡೋದು ಮಾಡು!"

4. ಭಾವನೆ: ಆದರ

   • "ಬಂದು ಬಂದು! ನಾನೇ ನೀರಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ."
   • "ಮನೆ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಬೇಡಿಕೆ ಕೇಳಿ."

ದ್ವಿರುಕ್ತಿಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು

• ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವುದು
• ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಶಬ್ದಗಳನ್ನೂ ರೂಪಿಸುವುದು
• ವಾಕ್ಯದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು
• ಪದಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು