ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ಅಕಾಡೆಮಿ ಇತಿಹಾಸ

ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ವೈದಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿ ಬಿಂಬಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಈ ದೃಷ್ಠಿಕೋನದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವಿವಿಧತೆಗಳು ಮುಚ್ಚಿಹೋಗುತ್ತವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅನಕ್ಷರಸ್ಥ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮೌಖಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಮೂಲಕ ಸಮೃದ್ಧಿ ತಂದಿರೋ ಜನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕೂಡಲೇ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಬೇಕಾದ ಪರಿಕರವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯರ ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ, ಇದು ಶ್ರಮಜೀವಿಗಳ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಪ್ರಾಚೀನ ಮಾನವತೆಯ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕವು ತನ್ನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪುರಾತನ ಆಚರಣೆಗಳು ಜೀವಂತವಾಗಿವೆ. ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಕೇವಲ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲ, ಇದು ಜೀವಜೀವನದ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಒಟ್ಟು ಮಾಡುವ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಕವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. 1800ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೇನೆಯೊಂದಿಗೆ ಬಂದ ಜಾನ್ ಲೇಡನ್, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಜೊತೆಗಿನ ಲಾವಣಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಸಕ್ತತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು.

ಕನ್ನಡ ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ಸಗ್ರಹಕಾರರಲ್ಲಿ ಅಬ್ಬೆ ದುಬಾಯ್, ಮೋಗ್ಲಿಂಗ್, ಗೋವರ್, ಪ್ಲೀಟ್ ಮತ್ತು ಇತರರು ಪ್ರಮುಖರು. 1924ರಲ್ಲಿ ನಡಕೇರಿಯಂಡ ಚಿಣ್ಣಪ್ಪ ಅವರ 'ಪಟ್ಟೋಲೆ ಪಳಮೆ' ಎಂಬುದು ಕೊಡವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಜನರ ಜೀವನಪರಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಆ ನಂತರ ಹಲಸಂಗಿ ಗೆಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹತ್ತಾರು ಕವಿಗಳು ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಚಾಚುವ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿದರು. 1967ರಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರಥಮ ಕರ್ನಾಟಕ ಜನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನವು ಜನಪದ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ದಿಕ್ಕು ತೋರಿತು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 'ಹೊನ್ನ ಬಿತ್ತೇವು ಹೊಲಕೆಲ್ಲ' ಎಂಬ ಕೃತಿಯು ಜನಪದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಾರಂಭದ ಆಧಾರ ಗ್ರಂಥವಾಯಿತು.

1972ರಲ್ಲಿ ಶಿವಮೊಗ್ಗದಲ್ಲಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಜಾನಪದ ಗೋಷ್ಠಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಎಚ್.ಎಲ್. ನಾಗೇಗೌಡರು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಜಾನಪದ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು. ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಒತ್ತಾಯದ ನಂತರ, 1980ರ ನವೆಂಬರ್ 3ರಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 'ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ಮತ್ತು ಯಕ್ಷಗಾನ ಅಕಾಡೆಮಿ'ಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಎಚ್.ಎಲ್. ನಾಗೇಗೌಡರು ಮೊದಲ ಎರಡು ಅವಧಿಗಳಿಗೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡರು.

1980ರಿಂದ 2017ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಮಂದಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಈ ಅಕಾಡೆಮಿಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಕಾಡೆಮಿಯು ಹಲವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಗುರು-ಶಿಷ್ಯ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಜಾನಪದ ಕಲೆಯನ್ನು ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ನೂರಾರು ಶಿಬಿರಗಳು, ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣಗಳು, ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು, ಹಾಗೂ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುವ ಯೋಜನೆಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಅಶಕ್ತ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಮಾಸಾಶನ ನೀಡುವುದು, ಸಾಧಕರಿಗೆ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡುವುದು, ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಸಮಾವೇಶಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

2007ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕರಾವಳಿ ಯಕ್ಷಗಾನ ಪ್ರಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಬಯಲಾಟ ಪ್ರಕಾರಗಳಾದ ದೊಡ್ಡಾಟ, ಸಣ್ಣಾಟ, ತೊಗಲುಗೊಂಬೆಯಾಟ ಮುಂತಾದವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಯಕ್ಷಗಾನ ಮತ್ತು ಬಯಲಾಟ ಅಕಾಡೆಮಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಈ ಕ್ರಮದಿಂದ ಜಾನಪದ ಅಕಾಡೆಮಿ ಹೊಸ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. 2006ರಲ್ಲಿ ಅಕಾಡೆಮಿಯು ತನ್ನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನೀತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿತ್ತು, ಇದರಿಂದ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು ನವೀಕರಣಗೊಂಡಿವೆ.