ಕುಪ್ಪಳಿ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ (ಕುವೆಂಪು): ಕನ್ನಡದ ದೈತ್ಯ ಕವಿಯ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳು

 ಕುವೆಂಪು, ಕುಪ್ಪಳಿ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ (1904 ಡಿಸೆಂಬರ್ 29 - 1994 ನವೆಂಬರ್ 11), ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಗಣ್ಯವಾದ ಕವಿ, ಕಾದಂಬರಿಕಾರ, ನಾಟಕಕಾರ, ವಿಮರ್ಶಕ ಮತ್ತು ಚಿಂತಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು 20ನೇ ಶತಮಾನವು ಕಂಡ ಕನ್ನಡದ ದೊಡ್ಡ ಸಾಹಿತಿಗಳು. ಕುವೆಂಪು ಅವರು ತಮಗೆ ಯುಗದ ಕವಿ, ಜಗದ ಕವಿ ಎಂಬ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದು, ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಪ್ರತಿಭೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಹೃದಯಸ್ಪರ್ಶಿ ಬರವಣಿಗೆ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗೆ ಅಪಾರ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು.

ಅವರ ಜೀವನದ ಪ್ರಮುಖ ಟಪ್ಪುಗಳು

ಕುವೆಂಪು, 1904ರಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೊಪ್ಪ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹಿರೇಕೊಡಿಗೆ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ತಂದೆ ವೆಂಕಟಪ್ಪ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಸೀತಮ್ಮ. ಅವರ ಬಾಲ್ಯ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಕುಪ್ಪಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆಯಿತು. ಈ ಹಳ್ಳಿ ಕೂಡ ಅವರು ತಾವು ಜನಿಸಿದ ಊರಿನಂತೆ ಕವಿತೆಗಳಿಗೆ, ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ಪಾರ್ಶ್ವಭೂಮಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕೂಲಿಮಠದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದು, ನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ವೆಸ್ಲಿಯನ್ ಮಿಷನ್ ಹೈಸ್ಕೂಲಿನಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬಿ.ಎ ಮತ್ತು ಎಂ.ಎ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು.

ವೃತ್ತಿಜೀವನ

ಕುವೆಂಪು ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನ ಬಹುಮುಖವಾಗಿದ್ದು, ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿ ಅವರದೇ ಆದ ಛಾಪು ಮೂಡಿಸಿದವರು. ಮೈಸೂರಿನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮಾನಸ ಗಂಗೋತ್ರಿಯ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಧ್ಯಯನಾಂಗ, ಸಂಶೋಧನಾಂಗ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರಾಂಗಗಳ ವಿಭಜನೆಯ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ನೂತನ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಕನ್ನಡ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಕನ್ನಡದ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಜನರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿದರು.

ವೈವಾಹಿಕ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಜೀವನ

ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಹೇಮಾವತಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ ಕನ್ನಡದ ಒಂದು ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ ಲೇಖಕರಾಗಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದ್ದರು. ಕೋಕಿಲೋದಯ ಚೈತ್ರ, ಇಂದುಕಲಾ ಮತ್ತು ತಾರಿಣಿ ಅವರ ಇತರ ಮಕ್ಕಳು. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಕಲೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃಷಿ

ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯವು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಅವರ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿ 'ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ' ಇವರ ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಪ್ರತಿಯಾಗಿದೆ. ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಈ ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ಮೂಲಕ ನೂತನ ದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡಿದರು. 'ಕಾನೂರು ಹೆಗ್ಗಡತಿ' ಮತ್ತು 'ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು' ಎಂಬ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿವೆ. ಈ ಕೃತಿಗಳು ಅವರನ್ನು ಜಗತ್ತಿನ ಮಹಾನ್ ಕಾದಂಬರಿಕಾರರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದವು.

ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು

ಕುವೆಂಪು ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲವಾದ ವಿಚಾರಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದರು. ಅವರ ಕಾವ್ಯವು ಕೇವಲ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅದು ಆಳವಾದ ವಿಚಾರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅವರ ನಾಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಭಾರತೀಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಆಳವಾದ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. 'ಶೂದ್ರ ತಪಸ್ವಿ', 'ಯಮನ ಸೋಲು', 'ಮಹಾರಾತ್ರಿ' ಮತ್ತು 'ಬಿರುಗಾಳಿ' ಎಂಬ ನಾಟಕಗಳು ಭಾರತೀಯ ಧರ್ಮದ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಅನ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು

ಕುವೆಂಪು ಅವರು ತಮ್ಮ ಲೇಖನ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಕನ್ನಡದ ಮೊದಲ ಸಾಹಿತಿ. ಇವರು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಕೊಡಮಾಡುವ ಕರ್ನಾಟಕ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತಂದುಕೊಟ್ಟವರು. ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃಷಿಗೆ ಪಂಪ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಬಹುಮಾನಗಳು ಬಂತೆ.

ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠೆ

ಕುವೆಂಪು ಅವರು ತಾವು ಬರೆದ 'ವಿಶ್ವಮಾನವ ಸಂದೇಶ'ದ ಮೂಲಕ ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಸಹಾನುಭೂತಿಯನ್ನು ಸಾರಿದರು. ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಕನ್ನಡದ ಪರಿಧಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಹಂಚಿದೆ. ಕುವೆಂಪು ಅವರ 'ಶ್ರೀ ರಾಮಾಯಣ ದರ್ಶನಂ' ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಈಶ್ವರ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ರೂಪವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಮನು ಸೀತೆ ಜೊತೆ ಅಗ್ನಿ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಎಂಬ ದೃಶ್ಯವು, ತಾವು ನೋಡಿದ ಹಿಂಸೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.

ಅವರ ಕೃತಿಗಳು

ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳು, ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ನಾಟಕಗಳು, ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು, ಮತ್ತು ಶಿಶು ಸಾಹಿತ್ಯವೂ ಸೇರಿವೆ. 'ಕೊಳಲು', 'ಪಾಂಚಜನ್ಯ', 'ಕಲಾಸುಂದರಿ' ಮತ್ತು 'ಚಂದ್ರಮಂಚಕೆ ಬಾ ಚಕೋರಿ' ಮೊದಲಾದ ಕವನ ಸಂಕಲನಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ರುಚಿಯ ಕವನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದವು. ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳಾದ 'ಮಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮದುಮಗಳು' ಮತ್ತು 'ಕಾನೂರು ಹೆಗ್ಗಡತಿ' ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಗಳಾಗಿವೆ. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಕವನಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯದ ಮೆರುಗು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

ಅಂತ್ಯಕಾಲ ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರಕ

1994ರ ನವೆಂಬರ್ 11ರಂದು, ಕುವೆಂಪು ಅವರು ತಮ್ಮ ತೀವ್ರವಾದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದರು. ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದ ನಂತರ, ಅವರ ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಕುಪ್ಪಳಿಯಲ್ಲಿ ನೆರವೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಸಮಾಧಿ, ಈಗ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರಿಗೆ ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿ, ಅವರ ದೈತ್ಯ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಲು ಕಾವ್ಯರೂಪವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ.

ಕುವೆಂಪು ಅವರ ದೇಣಿಗೆ

ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ವಿಶ್ವ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಹಿತವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿವೆ. ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆಯ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಹೋರಾಟದ, ಮಹಿಳೆಯರ ಹಕ್ಕುಗಳ, ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಹೋರಾಟದ ಧ್ವಜಧಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದರು.