ಶಾಂತಿನಾಥ ಕವಿ ಮತ್ತು "ಸುಕುಮಾರ ಚರಿತ"

ಶಾಂತಿನಾಥನ ಕಾಲ: ಕ್ರಿ.ಶ. 1070

ಕೃತಿ: ಸುಕುಮಾರ ಚರಿತ (ಚಂಪೂಕಾವ್ಯ)
ಶಾಂತಿನಾಥ, 11ನೇ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಬರಡಾಗಿದ್ದೆಂದು ಕಂಡುಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಶಾಂತಿನಾಥನ "ಸುಕುಮಾರ ಚರಿತ" ಕೃತಿಯ ಪ್ರಕಟನೆಯ ನಂತರ ಈ ಶತಮಾನಕ್ಕೂ ಕಾವ್ಯೋತ್ಸಾಹ ತುಂಬಿದ ಕವಿಯೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ತಲೆದೂಗಿದ್ದಾರೆ.

ಆಶ್ರಯದಾತ:
ಬನವಸೆ 12000 ಕ್ಕೆ ಅಧಿಕಪತಿಯೂ, ಮಹಾಮಂಡಲೇಶ್ವರನೂ ಆಗಿದ್ದ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರಾಜನೇ (ಲಕ್ಷ್ಮನೃಪ) ಶಾಂತಿನಾಥನಿಗೆ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಿದ ದೊರೆಯಾಗಿದ್ದನು.

ಕಾವ್ಯದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ:
"ಸುಕುಮಾರ ಚರಿತ" ಕೃತಿಯ ಮೂಲಕ, ಶಾಂತಿನಾಥನು ಕಾವ್ಯಪಾಕದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಧರ್ಮವನ್ನು ಸಮಪಾಕವಾಗಿ ಬೆರೆಸಿದನು. ಈ ಕೃತಿ ಸುಮಾರು 1000 ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಜೈನ ಧರ್ಮದ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಾರುವ ಅತಿ ಉದಾತ್ತ ಕತೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ವಿಮರ್ಶೆ ಮತ್ತು ಕೃತಿಯ ಮಹತ್ವ:
ಜೈನ ಕಥಾ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿಯೂ, ವಿಶ್ವದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಥೆಗಳ ಸಾಲಿಗೆ ಸೇರುವ "ಸುಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯ" ಕಥೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡು, ಶಾಂತಿನಾಥನು ತನ್ನ ಕಾವ್ಯಕೌಶಲವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದನು. ಕವಿ ಕೇವಲ ಮತೀಯ ಕಥೆಗಳನ್ನೇ ಸಾರದೆ, ತನ್ನ ಕಲಾವಂತಿಕೆ, ರಸಿಕತೆ, ಮತ್ತು ಪಳಗಿದ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಿದನು. "ವಡ್ಡಾರಾಧನೆ" ಕೃತಿಯಿಂದ ಪ್ರೇರಿತನಾಗಿ, ಶಾಂತಿನಾಥ ತನ್ನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ವಿಶೇಷ ಭಾವನೆಯನ್ನು ತಂದಿದ್ದಾನೆ.

ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿನಾಥನ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು:
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಹುಮಂದಿ ಕವಿಗಳು ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಶಿಕಾರಿಪುರದ 136ನೇ ಶಾಸನವು ಸುಕುಮಾರ ಚರಿತೆಯ ಪದ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನಿರ್ಣಿತವಾಗಿದೆ. ಆ ಶಾಸನವನ್ನು ಶಾಂತಿನಾಥನೇ ರಚಿಸಿರುವುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡಿದ್ದಾರೆ.

ತತ್ವ ಮತ್ತು ಧರ್ಮಸಾಧನೆ:
ಶಾಂತಿನಾಥನ ಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಜೈನ ಧರ್ಮದ ತತ್ವಗಳು, ಹೃದಯಬುದ್ಧಿಯ ಹಾಗೂ ವೈಚಾರಿಕತೆಯ ಒಡನಾಟದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.