ದುರ್ಗಸಿಂಹ

ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಗುರುಗಳು:
ದುರ್ಗಸಿಂಹನು, ಕವಿ ಈಶ್ವರಾರ್ಯ ಮತ್ತು ರೇವಾಂಬಿಕೆ ದಂಪತಿಗಳ ಮಗನಾಗಿದ್ದು, ಕಿಸುಕಾಡನಾಡಿನ ಸೈಯಡಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದನು. ಮಹಾಯೋಗಿ ಶಂಕರಭಟ್ಟನು ಅವನ ಗುರು. ಇವನು ಗೌತಮಗೋತ್ರದ ಕಮ್ಮೆ ಕುಲದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ.

ಹರಿಹರ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ:
ದುರ್ಗಸಿಂಹನು ಶ್ರೀಮಂತನಾಗಿದ್ದು, ತನ್ನ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಹರಿಹರ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದ.

ಸಾಹಿತ್ಯಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಿರಿಮೆ:
ದುರ್ಗಸಿಂಹನ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿ 'ಪಂಚತಂತ್ರ' ಇದಾಗಿದ್ದು, ವಿಷ್ಣುಶರ್ಮನ ಕೃತಿಯ ನೈಜ ಅನುವಾದವಲ್ಲ. ಭೇದ, ಪರೀಕ್ಷಾ, ವಿಶ್ವಾಸ, ವಂಚನೆ, ಮತ್ತು ಮಿತ್ರಕಾರ್ಯ ಎಂಬ ಐದು ತಂತ್ರಗಳ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿ ರಚಿತವಾಗಿದೆ.

ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಭಾವ:
ಹಾಗೆಯೇ, ಜೈನ ಧರ್ಮದ ಆವರಣ ತೋರಿದರೂ, ಅವನು ಮತಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿಲ್ಲ.

ಕನ್ನಡದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ:
ಚಂಪೂ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದರೂ, ಕನ್ನಡ ಗಾದೆಗಳನ್ನು ಹಿತವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಕನ್ನಡ ಗದ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ.

ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಗಳ ಪಾತ್ರಗಳು:
ದುರ್ಗಸಿಂಹನ 'ಪಂಚತಂತ್ರ'ದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ, ಮತ್ತು ವಸ್ತುಗಳು ಮಾನವರಂತೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಪಿಂಗಳಿಕ (ಸಿಂಹ), ಸಂಜೀವಕ (ಎತ್ತು), ಕರಟಕ ದಮನಕ (ನರಿಗಳು) ಇವು ಓದುಗರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ.

ತನ್ನ ಕಾಲದ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿಗಳನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿದ ಕವಿ:
ಕವಿಗಳು ಮತ್ತು ಕವಿತೆಗಳ ಕಾಲನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಸಹಾಯವಾಗುವಂತೆ, ದುರ್ಗಸಿಂಹನು ಶ್ರೀವಿಜಯ, ಕನ್ನಮಯ್ಯ, ಪಂಪ, ಗಜಾಂಕುಶ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿದ್ದಾನೆ.

ಪದವಿ ಮತ್ತು ಕಾಲನಿರ್ಣಯ:
ಅವನ ಸಂಧಿವಿಗ್ರಹಿ ಆಗಿದ್ದ ಕಾಲವನ್ನು ಸಂಶೋಧಕರು ಕ್ರಿ.ಶ. 1025-1145 ನಡುವೆ ನಿರ್ಣಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜಗದೇಕಮಲ್ಲ ಜಯಸಿಂಹನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವನು ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ.

ಪಂಚತಂತ್ರದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವ:
ಅವನ 'ಪಂಚತಂತ್ರ' ಕೃತಿ ಕರ್ಣಾಟಕದ ಕಥಾಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ.